Kimyasal Reaksiyon Hızı
Reaksiyon hızı, bir kimyasal reaksiyonun ne kadar hızlı gerçekleştiğini ölçer.
Hız, ürün konsantrasyonundaki değişim ile zaman aralığına bağlı olarak ifade edilir.
Birimler: mol·L⁻¹·s⁻¹.
Hız Yasası (Hız Denklemi)
Hız, reaktantların konsantrasyonuna bağlı olarak tanımlanır.
Hız denklemi: Hız = k[A]^m[B]^n.
m ve n deneysel olarak belirlenen reaksiyon siparişleridir.
Reaksiyon Siparişi
Toplam sipariş = m + n.
Sıfırıncı sipariş: hız konsantrasyona bağımlı değildir.
Birinci ve ikinci sipariş, hızın konsantrasyon ile orantılı olduğunu gösterir.
Reaksiyon Hızını Etkileyen Faktörler
Konsantrasyon: Daha fazla parçacık, daha fazla çarpışma.
Sıcaklık: Yüksek sıcaklık, parçacıkları hızlandırır.
Katalizör: Aktivasyon enerjisini düşürür.
Çarpışma Teorisi
Reaksiyon, parçacıkların yeterli enerjide ve doğru yönlemle çarpıştığında gerçekleşir.
Etkili çarpışmalar ürün oluşumuna yol açar.
Aktivasyon Enerjisi (Ea)
Reaksiyonun gerçekleşmesi için gereken minimum enerji.
Katalizör, Ea’yı düşürerek etkili çarpışmaların sayısını artırır.
Arrhenius Denklemi
Hız sabitinin sıcaklığa bağımlılığını gösterir: k = Ae^(-Ea/RT).
Sıcaklık arttıkça k da artar; bu da daha hızlı reaksiyon anlamına gelir.
Katalizörler
Hızlandırıcılar, reaksiyonu tüketmeden gerçekleştirir.
Homojen ve heterojen katalizör tipleri vardır.
Enzimler, biyolojik katalizörler olup belirli koşullarda en etkili şekilde çalışır.
Install Browsy