Mantığa Giriş
Mantığın tanımına ve temel kavramlarına giriş yapıldı.
Klasik mantığın bilime olan katkılarına vurguda bulunuldu.
İslam dünyasındaki mantık tercümeleri ve bu sürecin önemi ifade edildi.
Logos Kavramı
Logos terimi, antik dönemdeki anlamlarıyla ele alındı.
Herkalitos'un logos anlayışı, değişim ve sabitlik arasında denge kurmayı ifade eder.
Logosun felsefi kökenleri ve mantık bilimi açısından önemi tartışıldı.
Aristoteles ve Mantık Bilimi
Aristoteles, mantık ilminin kurucusu olarak tanıtıldı.
Mantık, düşüncenin grameri ve bilim yapmanın kuralları olarak tanımlandı.
Mantık eğitimi, insanların hataları önlemesine yardımcı olur.
Eğitim ve Uygulama
Mantığın sadece teorik bilgi değil, pratik uygulama gerektirdiği vurgulandı.
İyi bir mantık eğitiminden geçen bireyler, pratikte daha tutarlı düşünebilirler.
Özel yetenek sahibi kişilerin de eğitim almasının önemine değinildi.
Mantığın Disiplinleri
Mantığın çeşitli alanlara uygulaması ve bunlarla olan ilişkisi ele alındı.
Aristoteles'in mantık sisteminin medreselerdeki yeri ve etkisi tartışıldı.
Mantık, diğer bilimlerle olan bağlantısında temel bir disiplin olarak değerlendirildi.
Kategori ve Önerme Çalışmaları
Aristoteles’in kategoriler kitabı ve mantık üzerindeki etkisi anlatıldı.
Önerme ve kıyas konularının mantık bilimindeki yeri açıklandı.
Mantık kitapları ve sistematik öğretilerin önemi vurgulandı.
Felsefi Kıyasın Temelleri
Fıkıhtaki kıyas, analojik akıl yürütme amacıyla kullanılmaktadır.
Aristoteles'in tümdengelim mantığı, kıyasın anlaşılmasında önemli bir yere sahiptir.
Kıyas, Türkçede tasım olarak adlandırılmakta ve analitik yöntemler arasında yer almaktadır.
Bilim Felsefesi ve Burhan Kitabı
Bilimsel bilgi için Burhan kitabı temel bir referans kaynağı olarak öne çıkmaktadır.
Burhan kitabı, bilim felsefesi yöntemlerini içermekte ve içerikten bağımsız bir formel yapı sunmaktadır.
Kitabın Grekçe karşılığı apodeiktik olup, gerçekliği gösterme anlamına gelmektedir.
Diyalektik ve Cedel Yöntemleri
Diyalektik, Platon’un teorilerini ele alarak hakikati bulma yöntemi olarak tanımlanmaktadır.
Cedel, tartışma ve argümantasyon süreçlerini içermekte, mantığın en üst mertebesinde yer almayan bir yöntemdir.
Genel olarak, muhataplık ve menyüşme yolları, cedele dair önemli unsurlardır.
Safsata ve Retorik Kullanımı
Safsata, sofistik delillerin çürütülmesi üzerine odaklanmaktadır.
Retorik, etkili konuşma becerilerini geliştiren bir alan olarak değerlendirilmektedir.
Etkili bir retorik, muhatap kitlesinin doğru bir şekilde analizi ile gerçekleşir.
Poetika ve Duygusal Anlatım
Şiir ve sanat, insan duygularına hitap eden önemli araçlardır.
Aristoteles, tragedya ve komedya gibi tiyatro türlerini analiz etmiştir.
İslam dünyasında, sanatın nasıl değerlendirileceğine dair akademik çalışmalar hâlâ devam etmektedir.
Psikolojik Savunma Mekanizmaları
Psikolojik savunma mekanizmalarının ve rahatsızlıkların bilimle olan bağlantısı tartışılıyor.
Narsist kişiliklerin bilimsel teorilere etkisi üzerinde duruluyor.
Fettin Razi gibi narsist figürlerin otoriteleri sorgulama motivasyonu ele alınıyor.
Hikmet ve Vaaz
Kuran'daki Nahl suresi 125. ayetinin mantık ve hikmet ile ilişkisi inceleniyor.
Hikmet kavramının, doğruluğu temsil ettiği vurgulanıyor.
Vaaz ve nasihatın estetik boyutu üzerinde duruluyor.
Mantık İlmi ve İslam Dünyası
İslam dünyasında mantık ilminin kurucusu olarak Farabi’nin rolü ortaya konuyor.
Mantığın düşünmeyi nasıl yapılandırdığı ve iletişimi nasıl geliştirdiği açıklanıyor.
Mantık kitaplarındaki terminolojinin farklılıkları ele alınıyor.
Nutuk Kavramı
Nutuk kelimesinin mantıkta taşıdığı anlam üçlü olarak açıklanıyor.
Nutuk, düşünme ve akletme kuvvesi olarak tanımlanıyor.
Mantığın, sağlıklı düşünme ve tutarlı konuşmayı sağlama işlevi inceleniyor.
Sonuç ve Devam Eden Çalışmalar
Mantığın İslam dünyasındaki tarihçesi ve önemi vurgulanıyor.
Farabi ve İbn Sina’dan bahsedilerek, mantığın gelişiminde belirleyici rolü araştırılıyor.
Sonraki derste devam edecek konular için bir ön bakış sağlanıyor.
Ferruh Özpilavcı,2024-2025 Lisans Programı:Mantık Okumaları:İsaguci Metni, 2. Seminer
Ferruh Özpilavcı,2024-2025 Lisans Programı:Mantık Okumaları:İsaguci Metni, 2. Seminer